Czytelnia

Dzisiejsza ewangelizacja Afryki jawi się jako bodziec do odkrywania własnych korzeni i tworzenia bardziej ludzkiej cywilizacji, opartej na poszanowaniu podstawowych praw człowieka (humanizacja świata). Dzięki połączeniu Ewangelii z kulturą danego narodu (ludu) treść zbawczego orędzia staje się zrozumiała. 

Jezus Chrystus zostanie rozpoznany w Afryce tylko wtedy, jeśli przyjmie prawdziwie afrykańską twarz. Afrykanizacja nie może jednak oznaczać zredukowania Chrystusa do człowieka. Zadaniem współczesnej ewangelizacji misyjnej jest odpowiedzialne, właściwe zrozumienie inkulturacji i teologii wcielenia oraz wypracowanie autentycznie afrykańskiego oblicza Jezusa Chrystusa.

Wśród wielu fenomenów misyjnych po II wojnie światowej można wymienić postaci trojga polskich misjonarzy, którzy urodzili się jeszcze przed wojną: Wandy Błeńskiej, Mariana Żelazka SVD oraz kard. Adama Kozłowieckiego SJ. Dla pokoleń duszpasterzy, którzy po zgodzie władz PRL-u wyruszyli po raz pierwszy z Polski na misje w drugiej połowie lat sześćdziesiątych XX w., te osoby były niewątpliwie ikonami ruchu misyjnego.

Dla wielu wyjeżdżających stawały się oparciem i wzorem w podejmowanej ewangelizacji misyjnej, podobnie jak w okresie II Rzeczypospolitej bł. Jan Beyzym SJ.

Określenie „redukcje w Paragwaju” albo „redukcje paragwajskie” jest zazwyczaj kojarzone z tamtejszymi redukcjami jezuickimi. Ten ciekawy jezuicki projekt o charakterze ewangelizacyjnym, a zarazem społecznym, kulturowym i gospodarczym, funkcjonował od 1610 do 1767 roku, kiedy to misjonarze Towarzystwa Jezusowego zostali wydaleni z Ameryki Łacińskiej.

Najczęściej pojawiającym się obrazem Jezusa zarówno w teologii, jak i w popularnej religijności chrześcijaństwa afrykańskiego jest obraz Jezusa jako wyzwoliciela. Ten obraz wskazuje oczywiście na ścisłe związki z powstałą w latach 60. XX wieku w Ameryce Łacińskiej teologią wyzwolenia. Jednak jej afrykański wariant ma szczególne rysy. Można wyróżnić dwa główne typy afrykańskiej teologii wyzwolenia: pierwszy znany jest głównie jako czarna teologia Afryki Północnej , która jest przede wszystkim skupiona na problemach rasowych (apartheid). Drugi zaś typ jest po prostu nazywany teologią wyzwolenia Afryki i jest uprawiany głównie w regionie Afryki subsaharyjskiej.

W dokumentach i przemówieniach papieża Franciszka odnaleźć można odniesienia do trzech form dialogu: życia (codzienności), społecznego zaangażowania (dzieł) oraz religijnego doświadczenia (modlitwy). Podobnie jak poprzednicy, papież Franciszek proponuje wyznawcom innych religii koncepcję polityki konsensu oraz koncepcję niestosowania przemocy na korzyść pokojowych środków w celu przezwyciężania m.in. fundamentalizmu religijnego.

Poszukiwanie optymalnego, z punktu widzenia zintegrowanego rozwoju, modelu społeczno-gospodarczego trwa od początków systemu kapitalistycznego i jego teoretycznych podstaw sformułowanych przez Adama Smitha. Z analizy porównawczej modeli gospodarczych wynika, że opierają się one na różnych systemach wartości.

Model kapitalistyczny ukształtowany został na bazie indywidualizmu, wolnego rynku oraz prawa własności. Konkurujący z nim model socjalistyczny (komunistyczny) tworzono na kolektywnej (państwowej) własności, a także centralistycznie sterowanej gospodarce.

Nauka religii w szkole swoje uzasadnienie oraz uregulowanie wynosi z ukształtowanego współcześnie stosunku między państwem a Kościołem na zasadzie autonomii i niezależności obu podmiotów, a także wzajemnej ich współpracy na rzecz realizacji i rozwoju dobra wspólnego. Świeckość państwa rozumiana jest w tym modelu jako neutralność światopoglądowa i dlatego państwo nie identyfikuje się z jedną konkretną religią, lecz zapewnia każdej z nich autonomię i niezależność, uznając tym samym ich prawo do samostanowienia.

Poszukując rozwiązania problemu określenia granic wpływu doktryny wyznawanej religii na kształtowanie postawy społecznej/politycznej stwierdzić należy, że granicą tą będzie zachowanie dbałości o kształtowanie życia całych społeczeństw oraz poszczególnych jednostek w prawdzie i dobru nawet wówczas, gdy owe prawda i dobro są wymagające oraz niepopularne. Prawda oraz dobro mają bowiem charakter absolutny, a jako takie są niezależne od czasu, miejsca, osoby głoszącej je, a także innych kryteriów zewnętrznych.

Słowo „ekologia” pochodzi od greckiego oikos , czyli „środowisko, dom”. A zatem ekologia podnosi kwestię relacji człowieka do środowiska, które jest jego domem. Ekologia jako dyscyplina naukowa stawia sobie za zadanie badanie oddziaływań między organizmami żywymi oraz między nimi a środowiskiem naturalnym.

Sprawy, o których traktuje ekologia, nigdy nie były obce Kościołowi. Magisterium Ecclesiae w wielu wypowiedziach wyrażało troskę o środowisko naturalne. Nie bez znaczenia są również liczne publikacje naukowe podejmujące te zagadnienia od strony teologii.

Od początku 1990 r. w związku z falą demokratyzacji i liberalizacji gospodarki znaczenie religii w życiu Afrykańczyków wzrosło nie tylko w zakresie liczby wierzących, ale także pod względem głębi doświadczeń religijnych i jej powiązań z polityką i sferami publicznymi. Religia staje przed ciągłym wyzwaniem zdefiniowania, jaką rolę odgrywa w życiu społecznym i jaki jest jej status w „modelu państwa świeckiego”.