POSTULAT
Pierwszy okres formacji misjonarza. Jest czasem ugruntowania swojej decyzji wyboru Zgromadzenia, bliższego spotkania z Bogiem i Jego Słowem, poznania werbistów.
W Polskiej Prowincji postulat odbywa się w Nysie, na Opolszczyźnie i trwa zazwyczaj 6 tygodni. Przez ten krótki czas zrobisz swoje pierwsze kroki w naszym zakonie, w nowym życiu. Przyjrzysz się czy misje to coś dla Ciebie i zaczniesz kształtować siebie we wspólnocie zakonnej przez prace, modlitwę i rekreację.
Po tym czasie, gdy zdecydujesz się powiedzieć pierwsze „tak”, wyjedziesz do Chludowa, miejscowości niedaleko Poznania, aby rozpocząć już „coś poważniejszego”, a mianowicie Nowicjat.
O. Michał Radomski SVD, Kolumbia (fot. archiwum Michała Radomskiego)
NOWICJAT
Nowicjat trwa rok i jest to wyjątkowy czas. Jest to okres świadomej rezygnacji z komórki, swoich pieniędzy czy Internetu. Odcinasz się od świata, aby dokładnie rozpoznać swoje powołanie. Masz możliwość lepszego wsłuchania się w siebie. Twój kontakt z domem jest ograniczony.
Zaczynasz nowe życie, usamodzielniasz się. W twoją codzienność wplecione zostają: lektura Pisma Świętego, konferencje duchowe oraz praca. Twoje powołanie dojrzewa.
W tym szczególnym czasie każdy nowicjusz, poprzez przełożonych, uczy się, jak naśladować Chrystusa w życiu, zgodnie z duchowością i Konstytucjami naszego Zgromadzenia. W ten sposób poznasz, jak zdecydowanie podążać za Chrystusem.
W okolicach święta naszego założyciela, św. Arnolda Jansena (15 stycznia), otrzymujesz habit zakonny. A na koniec nowicjatu składasz pierwsze śluby zakonne: posłuszeństwa, czystości, ubóstwa. I decydujesz się na życie z Chrystusem w naszym Zgromadzeniu.
SEMINARIUM
Po nowicjacie rozpoczyna się kolejny etap formacji, jakim są studia. Nasze seminarium znajduje się w Pieniężnie, na Warmii. Jest ono filią Wydziału Teologii Uniwersytetu Warmińsko–Mazurskiego w Olsztynie.
W trakcie studiów przebywasz w dużym klasztorze, z hektarami pól, gospodarstwem rolnym, w otoczeniu pięknego parku. Jest to teraz Twój dom. Masz wykłady, pracujesz, pełnisz różne dyżury. Jesteś też bardziej samodzielny, masz szansę zaangażować się w wiele rzeczy. Uczysz się życia po „zakonnemu”. Czas studium filozoficzno-teologicznego daje szansę na poznanie człowieka oraz powoduje głębsze wzrastanie w misterium Chrystusa, które stale udziela się w Kościele (por. Konstytucje SVD).
Po IV roku studiów, czyli 2 latach filozofii i 2 latach teologii, jest przerwa w studiowaniu, ale nie w formacji. Wyjeżdżasz na swoją praktykę. Będziesz miał dwie możliwości:
- Praktyka OTP (Overseas Trainig Program - program formacji transkulturowej). Na 2-3 lata możesz wyjechać na naukę „misyjnego rzemiosła” za granicę, do kraju misyjnego. Tam poznasz język, kulturę danego narodu i będziesz miał szansę przyjrzeć się z bliska pracy misjonarza.
- Praktyka REGENCY. Możesz również pozostać w Polsce. Wtedy na rok szukasz zatrudnienia jako „zwykły” pracownik. Poznajesz „normalne świeckie życie” i już samodzielnie szlifujesz swoje powołanie. Możesz pracować w domu dziecka, z biednymi czy w szpitalu, hospicjum, domu starców, ośrodku pomocy.
Br. Krzysztof Walendowski SVD, Boliwia (fot. archiwum Krzysztofa Walendowskiego)
Po czasie praktyk wraca się do seminarium, by dokończyć ostatnie dwa lata studiów. Na trzecim roku teologii, czyli na piątym roku studiów, rozpoczynasz tzw. Nowicjat Wieczysty, który ma przygotować Cię do ostatecznej decyzji złożenia ślubów wieczystych. Jest to też czas wyboru miejsca, gdzie chcesz pracować, czy na misjach czy w Polsce.
Śluby wieczyste składa się 8 września, w rocznice założenia Zgromadzenia Słowa Bożego. Gdy rozpoczniesz ostatni rok studiów, na jego początku w październiku, otrzymujesz święcenia diakonatu. Studia kończysz obroną pracy magisterskiej, po czym przyjmujesz święcenia kapłańskie. Jest to wielkie święto dla każdego z nas, naszych rodzin i całego Zgromadzenia.
Po kilku, często ciężkich, ale i radosnych latach formacji, z bagażem wspaniałych wspomnień i doświadczeń, zostajesz kapłanem i misjonarzem. Są życzenia, łzy, ale przede wszystkim radość z nowych Apostołów Chrystusa.
FORMACJA BRATA ZAKONNEGO
"Bracia powołani są do tego, aby w sposób zdecydowany, jakiego wymaga życie zakonne, wypełniali w świecie misyjne posłannictwo Kościoła, powierzone przez chrzest i bierzmowanie każdemu chrześcijaninowi. Przez swe różnorodne usługi i przez dawanie świadectwa Ewangelii, Bracia biorą udział w misji Chrystusa mającej na celu odnowienie całego ładu w świecie." (por. Konstytucje SVD)
W formacji początkowej, kandydaci na braci zakonnych, wraz z klerykami, odbywają postulat i nowicjat. Następnie brat zakonny rozpoczyna Instytut Filozoficzno-Teologiczny w Misyjnym Seminarium Duchownym w Pieniężnie. Instytut trwa 2 lata. Oprócz pracy intelektualnej, przydzieleni zostają do pomocy w pracach na rzecz domu oraz Zgromadzenia. Po Instytucie, każdy pisze podanie do Rady Prowincjalnej, podając trzy propozycje, w czym chciałby się realizować, jako brat werbista. Przełożeni podejmują decyzję zgodnie z potrzebami Zgromadzenia Słowa Bożego. Można też wyjechać na praktykę misyjną OTP.
Po 3 latach życia w ślubach czasowych rozpoczyna się tzw. Nowicjat Wieczysty, który przygotowuje do złożenia wieczystych ślubów zakonnych. Przed złożeniem ślubów wieczystych ponownie pisze się trzy propozycje kraju pierwszego przeznaczenia. Decyzję podejmuje w Rzymie ojciec generał, wraz ze swoją Radą. Przy ślubach wieczystych każdy z nas otrzymuję krzyż misyjny, oraz przesłanie naszego Mistrza: „Idźcie na cały świat i nauczajcie wszystkie narody”.
FORMACJA CIĄGŁA
Formacja misjonarza nie kończy się nigdy. Każdy z nas uczy się całe życie. Brak rozwoju może prowadzić do oddalenia się od Boga, ludzi i wszystko zamienić na monotonię.
Przemiany w świecie i Kościele, w nauce i teologii, jak też rozwój w poszczególnych okresach życia, wymagają od każdego współbrata i każdej wspólnoty nieustannego kształcenia się, zawodowego doskonalenia i dojrzewania przez całe życie (por. Konstytucje SVD).
Br. Albert Kurczab SVD, Demokratyczna Republika Konga (fot. Nonito Gallego SVD)